Stosunkowo niedawno odkryłam nurt psychoterapii skoncentrowanej na emocjach, która wg badań naukowych, jest najskuteczniejszą terapią dla par na świecie. Psychoterapię par prowadzę, opierając się na EFT – Emotionally Focused Therapy for Couples, bazując na modelu integracyjnym. Bliska jest mi narracyjna terapia więzi oraz teorie psychanalityczne.
Jednak to EFT, jako metoda oparta jest na modelu wywoływania, eksplorowania i przekształcania emocji, zachwyca mnie skutecznością.
Jest ona terapią humanistyczną ukierunkowaną na pomaganie ludziom w rozpoznawaniu, rozumieniu, akceptowaniu, regulowaniu i wyrażaniu emocji. Uznaje emocje za główne źródło znaczenia i rozwoju, stawia doświadczenie osoby w centrum zainteresowania, wspiera rozwojowe tendencje klientów. Pozwala, w systematyczny sposób uświadamiać sobie swoje emocje, doświadczać ich w bezpiecznym środowisku sesji terapeutycznej i efektywnie z nich korzystać.
Emocje są postrzegane jako narzędzie służące lepszemu funkcjonowaniu, ponieważ sygnalizują, które aspekty relacji są ważne, czego potrzebujemy i co w związku z tymi potrzebami powinniśmy zrobić, aby je zaspokoić. Psychoterapia w oparciu o tę modalność to proces przechodzenia od wtórnych emocji, poprzez pierwotne emocje dezadaptacyjne, do pierwotnych emocji adaptacyjnych.
Klinicyści pracujący w nurcie psychoterapii skoncentrowanej na emocjach opierają się na fenomenologicznym ujęciu zaburzenia. Nie lekceważą, rzecz jasna, wartości diagnozy nozologicznej, jednak posługują się przede wszystkim diagnozą procesualną. W procesie terapii par pracujemy z ujawniającym się tu i teraz doświadczeniem pacjentów, określając jego determinanty i czynniki warunkujące. Partnerzy w procesie leczenia muszą odzyskać swoje pierwotne adaptacyjne reakcje emocjonalne oraz ponownie przetworzyć zaprzeczone lub bolesne emocje.
Głównym celem procesualnym psychoterapii nie jest tu uświadamianie wypartych treści, lecz uznanie zaprzeczonego doświadczenia, tak, by zostało przeżyte.
W EFT regulacja emocji rozumiana jest nie jako ich kontrola, lecz doświadczanie na adaptacyjnym poziomie. Klinicysta skupia się na docieraniu do wcześniej unikanych emocji, wzmacnia zdolność do ich przyjmowania, rozumienia oraz walidacji. Psychoterapeuta pracujący w nurcie EFT definiuje regulację jako generowanie emocji. Przekształcenie oraz regulacja systemu emocjonalnego odbywa się przez procesy inne, niż poznanie, tj. przez inne emocje oraz przywiązanie. Podejście EFT ma ustrukturyzowany charakter, a klienci wraz z terapeutą określają mierzalne i realistyczne cele, do których zamierzają dążyć podczas sesji. Kluczową rolę odgrywa tu konceptualizacja, jaką przeprowadza specjalista. Nie ma ona jednak nic wspólnego z interpretacją wypowiedzi klienta, czy narzucaniem mu określonej wizji.
Rezultaty badań naukowych prowadzonych przez ponad dwadzieścia lat potwierdzają wysoką skuteczność tej metody pracy. Ponad 90% par, które ukończyły terapię EFT, zgłasza wzrost satysfakcji czerpanej z życia w związku. Około 70-73% par osiąga korzystniejsze wyniki w skali mierzącej nasilenie problemów w relacji małżeńskiej. Badania dowodzą też, że korzyści z udziału w tego rodzaju terapii są długotrwałe.
Terapia skoncentrowana na emocjach dla par opiera się w dużej mierze na teorii przywiązania. Napiszę o tym wkrótce.